haven amsterdam

Afgelopen maandag bij haven Amsterdam langs geweest, voor de eerste opdracht. Heb met een meneer gesproken (volgens mij antropoloog) die redelijk enthousiast was over mijn onderzoek. Wel zegt hij dat het moeilijk binnenkomen is in de haven. Niet alleen is het een robuuste, vrij gesloten wereld, maar ook ivm arbo-wetgeving en veiligheid. Voor je het weet lig je in het water met je camera. Dus er moet iemand zijn om je te begeleiden, je moet tijd hebben om rapport op te bouwen en er moet vertrouwen zijn.  Hij wilde mij wel graag helpen en heeft me een aantal tips en links gegeven. Op korte termijn kon hij mij nergens binnen krijgen voor de opdracht.
Voor de opdracht ben ik vervolgens naar de haven gefietst, ondanks het afraden van mijn 'gatekeeper'. Daar vond ik een bedrijf dat failliet was en volledig geledigd werd, door allerlei mensen. Van stellingkasten en apparatuur, stoelen, posters en schemerlampen tot lege dozen en lege kratjes werd het hele pand in een dag leeg gehaald. Dus de tijdsdruk was hoog. Ik heb geprobeerd hier wat te filmen, maar ben zeer ontevreden. Misschien dat ik het zo durf te kijken, ik moet er per slot van rekening toch ook nog wat over schrijven.
Dan... de tips en informatie die ik gekregen heb van mijn 'gatekeeper' bij haven Amsterdam:

Bij aankomst in het havengebouw werd mij al verteld dat het lastig was om havenwerkers te vinden. He is een vrij impopulaire werkplek, dus mensen worden overal vandaan gesleept, onder andere uit Friesland, maar ook het buitenland. Dit zou dus de nodige tijdsdruk kunnen opleveren. Ze wisten niet of in Rotterdam dezelfde problematiek gelde, maar wel dat de haven daar heel groot en uitgespreid is, met niet een niet al te beste bereikbaarheid met openbaar vervoer, waardoor het vrij noodzakelijk is om in bezit te zijn van een auto. Het bezit van een auto is voor de havenwerker met en vrij lage inkomensschaal daarentegen niet altijd mogelijk.

Vervolgens had ik vandaag een telefoonafspraak met mijn 'gatekeeper'.  Hij maakte voor mij onderscheid in wat er in de haven gebeurt. Het gaat (in Amsterdam) met name om goederenstromen. Dat kan per schip of per vliegtuig (en per trein en vrachtwagen maar dit werd niet expliciet genoemd). De haven is een soort kruispunt. (Een schip moet wel snel leeg, maar een vliegtuig nog sneller. Dus Schiphol is misschien nog een interessantere onderzoekslocatie als het gaat om tijdsdruk.) Het veiligheidsregime aan de haven (de natte kant) is erg strikt. (ivm grote schepen, zware goederen, gevaar ivm water)
Dan is er de droge kant van de haven, waaronder de loodsen. Daar is soms stress, maar soms niet.

Om werken in de haven wat aantrekkelijker te maken heeft havenbedrijf Amsterdam 8 filmpjes laten maken over verschillende beroepen in de haven. Deze zijn te bekijken op www.werkenindehaven.nl.
De filmpje dat ik het interessants vond was dat van de chauffeur straddle-carrier. Ten eerste is dit een rasamsterdammer (afgaand op het accent). Hij benoemt hoe trots hij is op de machine die van twee kanten kan laden en lossen, waardoor er veel tijdswinst is (snelste laden en lossen ter wereld). Hij vindt het zelf ook niet erg om 's nachts te werken. Leuke bijkomstigheid is is dat er ook vrouwen werken. In veel van de filmpjes wordt het internationale karakter van de haven genoemd. Het gevoel een schakel te zijn in een internationaal doorschuifspel van goederen, met veel internationale contacten.
(http://werkenindehaven.nl/WidH/Content-Functies-en-bedrijven/Content-Functies-en-bedrijven-Wat-kun-je-worden/Operationeel-Medewerker-(film).html) (Er was ook een filmpje waarbij een werknemer vertelde dat ze elke dag van het station worden gehaald met een bedrijfsbusje, dit sluit aan bij de vermoedens van iemand die ik sprak van Havenbedrijf Amsterdam dat een eigen auto niet altijd het vervoersmiddel is.)
Een ander filmpje waar ik op gewezen werd is 'het ritme van de haven'. Dit filmpje heeft kennelijk ook een prijs gewonnen op een festival in Canada, als beste 'bedrijven filmpje'. (http://www.youtube.com/watch?v=1GYRBJjtlk0)
Beide filmpjes toonden mij in praktisch opzicht een paar aandachtspunten. Het beeldmateriaal laat veelal activiteiten zien. Dit zijn vaak handelingen met grote apparaten en machines. Daardoor zal dichtbij komen nog niet zo makkelijk zijn, en het persoonlijke is misschien lastig te tonen. Misschien wel in pauzes etc. Het is in elk geval verleidelijk om je aandacht bij de bewegingen van de machines en containers te houden, want het geeft al snel een mooi beeld, maar het gaat mij natuurlijk om de mensen. Als al om de machines, dan gaat het om hun relatie en contact met de machines. Ten tweede zijn het vaak dusdanig grote objecten dat de filmpjes allen gebruik maken van luchtshots. Daar was neem ik aan budget voor bij dit promotiemateriaal, maar dat budget heb ik niet. Daar zal ik dus een oplossing voor moeten vinden. Voordeel is wel dat er in de haven veel kranen en dergelijke zijn, dus als ik echt stevig rapport opbouw, kan ik daar misschien wel inkruipen. Tenslotte is het dus inderdaad best gevaarlijk hier en daar, en is het belangrijk niet in de weg te lopen, of nog relevanter, ergens te lopen waarvan ze niet weten dat ik daar loop. dit laatste zou ronduit gevaarlijk kunnen zijn.

Mijn 'gatekeeper' adviseerde mij verder om mijn vooronderzoek ook in de haven van Rotterdam te doen. Ik wil dat ook, maar het ging mij met name om deze oefenopdracht waarvan ik dacht dat het slim zou zijn om die in Amsterdam te doen. Ik vertelde dat dit meer echt een oefening was. Hij zei dat ivm lastige toegankelijkheid het beter was om dat meteen bij het onderzoeksveld te doen. Want als ze bovendien weten dat hun bedrijf mogelijk een mooie film krijgt als eindproduct, zijn ze waarschijnlijk eerder bereidwillig om mee te werken (zeker ivm het imago van de 'haven').

Ik vroeg hem nog expliciet naar de veilighed en arbo-wetgeving. Die is behoorlijk strikt en wordt zijn inziens alleen nog maar strikter. Het gaat om grote gewichten, veel voertuigen, de werkers zien elkaar vaak niet en doen veel via telecommunicatie. Het is een robuuste werkomgeving en het gaat om fysieke arbeid.

Dat bracht mij bij het volgende. HNW, 'Het Nieuwe Werken', is niet echt iets wat actief wordt geïmplementeerd in de haven. Hooguit als het gaat om enkele administratieve werkzaamheden. Men werkt vaak ook in ploegendiensten.

Toen ik hem vroeg hoe ik bij Rotterdam kan binnenkomen, zei hij dat ik het beste 'externe betrekkingen' kon contacteren. Zij hebben contact met alle bedrijven.

Tenslotte vond hij het het beste idee dat ik mijn onderzoek en de film in Amsterdam maakte. Hij zou mij kunnen begeleiden. er was nog genoeg tijd om mij in contact te brengen met verschillende mensen. Ik woon per slot van rekening ook in Amsterdam. Ik zou het eventueel kunnen uitbreiden naar Haven IJmuiden. Zij werken samen. Of ik zou me nog kunnen richten op de gigantische cruiseschips. De aankomst en het vertrek van zoveel mensen tegelijk is ook behoorlijk stressvol. Deze meneer wilde mij in elk geval graag helpen, en had in Amsterdam veel contacten. Hij is benieuwd naar wat het wordt. Ik zei dat ik het met mijn begeleider zou bespreken. Enerzijds klinkt het aantrekkelijk, anderzijds ben ik bang dat ik misschien veel concessies zou moeten doen, om er uiteindelijk een soort 'reclame-filmpje' van te maken. Bovendien speelt de haven voor Amsterdam een kleinere rol dan voor Rotterdam.

(Een auto is dus wel handig, in ieder geval ten tijde van vooronderzoek)